همانطور که سرطان در انسانها باعث مرگ و میر آنها میشود، یکی از علل مرگ و میر سگها نیز سرطان میباشد. در این مطلب به دلایلی که باعث مرگ و میر سگها میشود، خواهیم پرداخت.
علت بروز سرطان در سگها
سرطان در سگها دارای انواع مختلفی است. دلیل ابتلا به سرطان در سگها نیز متفاوت میباشد. البته علت دقیق ابتلا به سرطان در حیوانات مشخص نیست.
سرطان در سگ مانند سرطان در انسانها باعث آسیب رساندن به DNA و رشد غیر طبیعی سلولها خواهد شد. رشد غیر طبیعی سلولها باعث ایجاد تومورهای سرطانی میشود.
در صورتی که سرطان در همان روزهای اولیه تشخیص داده شود، روند درمان نیز سریعتر پیش میرود.
یکی از مهم ترین موارد در سرطان سگها که باید به آن توجه داشت، احتمال انتقال سرطان به سگ دیگر است. اگر اندام تناسلی سگ درگیر سرطان شده باشد، در صورت مقاربت با سگ دیگر احتمال انتقال آن وجود دارد.
عوامل محیطی، جسمی و تغذیه در بروز سرطان در سگها موثر است.
چه عواملی باعث میشود، سگ با بیماری سرطان دست وپنجه نرم کند؟
- افزایش سن
هنوز به طور دقیق علت ابتلا به سرطان در سگها مشخص نیست. اما میتوان گفت افزایش سن میتواند یکی از عوامل موثر در بروز سرطان باشد که قدرت ایمنی بدن را کاهش میدهد و باعث افزایش سرطان در سگها میشود.
آمارها نشان داده است که ابتلا به سرطان در سگهای مسن بیشتر از سگهای جوان است. علاوه بر کاهش سطح ایمنی بدن سگ مسن بیشتر در برابر مواد مضر محیطی قرار گرفته است. پس این امر نیز در ابتلا به سرطان موثر است.
- سابقه ژنتیکی
آمارها نشان میدهد سگهایی که یکی از والدین آنها به سرطان مبتلا شده، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان قرار دارند. بررسیها نشان داده است که برخی ژنتیکها کلا سرطانی هستند. به طور مثال سگهای گلدن رتریور(Golden Retriever) بیشتر در معرض ابتلا به سرطان میباشند.
گلدن رتریور (Golden Retriever)
نژادهای بولداگ، باکسر و گریت دین، همچون گلدن رتریور در معرض ابتلا به سرطان هستند. برخی از محققان معتقدند؛ اندازه سگها در ابتلای آنها به سرطان میتواند موثر باشد.
بولداگ (bulldog)
باکسر (boxer)
گریت دین (great dane)
هرچه جثه سگ بزرگتر باشد احتمال مبتلا به سرطان در سگ نیز بیشتر میشود.
- عناصر و عوامل محیطی
سگهایی که امروزه در محیط خانه نگهداری میشوند نسبت به سگهایی که در روستا و محیطهای بومی نگهداری میشوند بیشتر در معرض سرطان هستند. در محیط زندگی انسانها همواره عواملی وجود دارد که سرطان زا هستند.
به طور مثال اگر در خانه خود سیگار میکشید ابتلا به سرطان در سگ شما بیشتر میگردد.
نور آفتاب و اسپری بهداشتی آرایشی از دیگر عواملی هستند که خطر ابتلاء سگ به سرطان را افزایش میدهند.
انواع سرطان در سگها
1- تی وی تی (Canine transmissible venereal tumo)
یک نوع تومور است که روی بخش خارجی دستگاه تناسلی سگها به وجود میآید. این بیماری هم در سگهای نر و هم در سگهای ماده مشاهده میشود. بیشتر در سگهایی که در مناطق مرطوب زندگی میکنند بیماری تی وی تی اتفاق میافتد و در اثر تماس ناشی از جفت گیری انتقال مییابد.
2- همانژیوسارکوما (Hemangiosarcoma)
توموری بدخیم است که عروق خونی را درگیر میکند و بیشتر در سگهای مسن رخ میدهد.
نژاد ژرمن شپرد و گلدن رتریور بیشتر در معرض ابتلا به این سرطان هستند. متاسفانه در بسیاری از موارد سگهایی که به این نوع سرطان مبتلا میشوند، میمیرند.
این سرطان تا مدتها در بدن حیوان مخفی است و بعد از رشد تدریجی، خود را نشان میدهد. این بیماری بر روی قلب، طحال و کبد اثر میگذارد.
3- سرطان دهان (Oral cancer in dogs)
این سرطان در بسیاری از سگها دیده شده و با علائمی مثل شکل گیری توده در لثه، مشکل در غذا خوردن و خونریزی همراه میباشد. این بیماری گاها در بینی نیز نمایان میشود که با علائمی نظیر مشکل تنفسی، تورم و خونریزی بینی همراه است.
4- استئوسارکوما (Osteosarcoma cancer)
یک تومور استخوانی پیش رونده است که بیشتر در ریهها رشد میکند. معمولا در سگهایی که جثه بزرگی دارند، دیده میشود.
5- هیستوسایتوما (Histiocytoma Complex)
این سرطان بیشتر در سگهای جوان که زیر ۴ سال سن دارند شایع است. در واقع این بیماری یک تومور پوستی خوش خیم است که در اکثر موارد با درمان، سگ بهبود مییابد.
6- تومور ماست سل (mastcell)
محققان معتقدند این بیماری به ژنتیک سگها مرتبط است. بیشتر سگهایی که به این سرطان مبتلا شدهاند از نژاد باکسر بودهاند. در این بیماری سلولهای مخصوص آلرژی درگیر میشوند.
7- هیستوسایتوزیس بدخیم
یک سرطان بدخیم بوده که نژادهای گلدن رتریور و رت وایلر به آن مبتلا میشوند.
در این سرطان سلولهای سرطانی اندامهایی مانند مفاصل، ریه ها، طحال و غدد لنفاوی را درگیر میکنند.
8- سرطان لنفوم
به این سرطان لنفوسارماکو نیز گفته میشود.این سرطان بدخیم هر سگی را با هرنژاد و سنی درگیر میکند.
بیشترین نژادهای مبتلا شده به این بیماری نژاد پودل استاندارد، گلدن رتریور و شپرد استرالیایی است. متداولترین محل درگیر شده در این بیماری، غدد لنفاوی هستند.
9- سرطان مثانه
این سرطان معمولا بعد از ۳ الی ۶ ماه در بدن سگ آشکار میشود. در این حالت به دلیل پیسرفت بیماری، درمان آن با مشکل همراه خواهد بود. از علائم این سرطان در سگها انسداد ادرار و خونریزی است.
10- ملانوما
این تومورها ۴ الی ۶ درصد تومورهای پوستی را تشکیل داده و اکثرا خوش خیم هستند. این بیماری، ریه و غدد لنفاوی را درگیر میکند. نوع بدخیم آن بر روی پا اثر میگذارد.
روشهای درمان سرطان در سگها
روشهای زیادی برای درمان سرطان در سگها وجود دارد. از جمله این روشها عبارتند از:
پرتو درمانی
شیمی درمانی
عمل جراحی
چه علائم و نشانههایی برای مشکوک شدن به سرطان سگ وجود دارد؟
۱ – کاهش وزن
۲ – بی میلی به غذا به صورت ادامه دار
۳ – تورم غیرطبیعی هر نقطه از بدن
۴ – خونریزی یا ترشحات از منافذ طبیعی بدن
۵ – زخمهایی که بهبود نمی یابند
۶ – سختی در خوردن غذا یا بلع
۷ – خسته شدن در هنگام فعالیت بدنی
۸ – زور زدن هنگام مدفوع
بهترین راه برای جلوگیری از ابتلای سگ به سرطان و پیشرفت آن در بدن حیوان، مراجعات منظم به دامپزشک و چکاپ دورهای است. اگر سرطان در همان مراحل اولیه و قبل از پیشروی در بدن تشخیص داده شود، درمان آن راحتتر است در غیر این صورت کار درمان دشوار خواهد شد.
باید شرایط محیطی و مواد غذایی سگ را بر اساس دستوراتی که دامپزشک تعیین میکند، فراهم کنید.