اسب حیوانی است که در گذشته بیشتر برای جا به جایی در خانهها نگهداری میشد. اما امروزه بیشترین استفاده از اسبها صرفا برای سوار کاری تفریحی است. شاید در برخی مناطق روستایی هنوز اسب صرفا برای جا به جایی مردم استفاده شود. این حیوان که در نژادهای مختلف در ایران خرید و فروش میشود تقریبا از قیمت بالایی برخوردار است. بسیاری از صاحبان همواره به دنبال بهترین تغذیه برای این حیوان دوست داشتنی هستند. تغذیه مناسب عملکرد بهتر و سلامت اسب را رقم خواهد زد. عدم توجه به تغذیه اسبها موجب مریضی و لاغر شدن او خواهد شد. برای تغذیه اسب از علوفه غافل نشوید. در صورتی که نیاز بود به آن تدریجی کنسانتره اضافه کنید. اسبهایی که تحرک آنها کم است باید از علوفه باکیفیت و غنی برای تغذیه آنها استفاده کرد. اگر علوفه از کیفیت لازم برخوردار نبود میتوان متناسب با آن کنسانتره به رژیم غذایی حیوان اضافه گردد. اگر فعالیت بدنی اسب افزایش یافت باید بر اساس میزان فعالیت و نیاز اسب کنسانتره به رژیم غذایی او افزوده شود. مقدار علوفه مورد نیاز اسب باید بر اساس وزن او نیز تعیین گردد. این مقدار نباید از یک درصد وزن اسب کمتر باشد. اگر علوفه ارزش غذایی نداشته باشد و نتواند نیازهای بدنی اسب را تامین کند موجب ضعف عضلات اسب شده و شکم او روز به روز بزرگتر میشود. برنامه غذایی اسبها با یکدیگر متفاوت است. هر اسب بر اساس وزن و میزان فعالیت بدنیاش به مقدار متفاوتی غذا نیاز دارد. که علاوه بر اینها خود اسبها نیز اشتهای متفاوتی دارند. در صورتی که اسب اشتهایش کم شود به عوامل مختلفی بستگی دارد. این عوامل باید شناسایی و برطرف شوند. که در ادامه به آن خواهیم پرداخت. اسبهایی که در اصطبل نگهداری میشوند به برنامه غذایی خود عادت میکنند. در واقع میدانند که در اوقات مشخصی از روز به آنها غذا داده میشود. این برنامه ریزی غذایی باعث میشود که توانایی جذب غلات در آنها تا 40درصد افزایش یابد. از طرفی اگر اسبها به ساعت مشخصی برای دریافت خوراکی عادت کنند اگر روزی این زمان بهم بریزد و غذا به آنها داده نشود رفتارهای عصبی از خود نشان میدهند. سعی کنید در دو نوبت به آنها غذا بدهید. اما حجم غذایی که در اختیارشان قرار میدهید زیاد باشد. میزان کنسانترهای که در این برنامه غذایی برای آنها در نظر میگیرید نباید از 200 گرم بیشتر باشد. خوراکیهایی که برای اسب خود در نظر میگیرید حتما باکیفیت باشد. غذای بیارزش باعث به خطر افتادن سلامتی حیوان خواهد شد. غذای خاکی باعث ایجاد بیماری تنفسی میشود. غذای کپک زده مشکلات گوارشی را به همراه خواهد داشت. اگر جیره غذایی اسب را مخلوط و مرطوب کردید باید سریعا آن را استفاده کنید. اگر مدت زمان زیادی بگذرد این مواد خوراکی خراب شده و اسب دچار مشکلات گوارشی میشود. مواد خوراکی که از جیره غذایی قبلی باقی مانده باید خارج و دور ریخته شود و سپس جیره غذایی جدید در اختیار اسب قرار بگیرد. برای تعیین میزان جیره غذایی آن را وزن کنیم. تخمین حدسی بر اساس ظاهر کار درستی نیست. ممکن است علوفه فشرده شده باشند. برای این منظور تنها یک باسکول متری کافی است. اسبها برای انجام فعالیتهای روزمره خود به 40 ماده غذایی نیاز دارند که میتوان آنها را به طور کلی در 6 دسته تقسیم بندی نمود. کربوهیدراتها، پروتئینها، چربیها، ویتامینها، مواد معدنی و آب این شش دسته هستند. این مواد باید در اندازه کافی در رژیم غذایی اسب گنجانده شود. که اگر بخواهیم خوراک اسب را به طور کلی تقسیم بندی کنیم این دو دسته عبارتند از خوراکیهای علوفهای یا فیبری و کنسانتره یا همان مواد غذایی متراکم. اگر رژیم غذایی به درستی اتخاذ شود اسب سرزنده و سالم بوده و قادر به انجام فعالیتهای مورد انتظار شما است.
عوامل موثر در لاغر شدن اسب
اگر با اسب لاغری موجه شدید ابتدا باید سلامت بدنی او بررسی شود. باید ببینید آیا اسب بیمار است یا خیر. انگل، درد مزمن، زخم معده و مشکلات دندانی در کاهش وزن اسب موثر هستند. پس گام نخست ویزیت اسب توسط دامپزشک است تا سلامت بدنی اسب مورد بررسی قرار گیرد. افزایش سن باعث کاهش کارایی دندانهای اسب میشود. وقتی سن اسب بالا میرود دیگر دندانهای او قادر به جویدن علوفه ساق بلند نیستند. همچنین بازدهی سیستم گوارش در هضم و جذب غذا کاهش مییابد. پس در نهایت میتوان گفت بدن اسب مواد مغذی کمتری دریافت میکند که کاهش وزن او را به همراه خواهد داشت. دراین شرایط باید وعدهها و میزان جیره غذایی اسب را افزایش دهید. اسهال، کولیک و تب از دیگر بیماریهایی هستند که باعث کاهش وزن اسب خواهند شد. این بیماریها علائم داشته و قابل تشخیصند اما بیماریهایی هم هستند که تشخیص آنها دشوار است. اگر اسب خوراکش تغییری نکرده اما وزن او در حال کاهش است باید کبد و کلیه او مورد بررسی قرار بگیرند. پس برای داشتن اسبی سالم همیشه به میزان خوراک و وزن او دقت کنید. علاوه بر این انگل در بدن اسب نیز بر مصرف کالری خوراک مصرفی اسب تاثیر گذاشته و به مرور زمان به دستگاه گوارش اسب آسیب وارد میکند. در کنار آن میزان جذب مواد مغذی توسط دستگاه گوارش نیز کاهش مییابد. از مشکل دندان در اسبها غافل نشوید. یکی از دلایل مهم در کاهش وزن اسبها مشکلات دندانی است. صاف نبودن دندان ها منجر به مشکلاتی در جویدن، شکستن و آسیاب کردن خوراک خواهد شد. زمانی که دندان اسب دچار عفونت شود هنگام غذا خوردن دندان او درد گرفته و نمیتواند غذایش را بجود. ناآرامی اسب هنگام بستن دهانه، بیرون ریختن غذا از دهان هنگام جویدن غذا، تنفس یخت و وجود دانه غلات و علوفه جویده نشده در مدفوع از نشانه دندان درد است.